Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται?
Η επιγονατίδα αποτελεί το μεγαλύτερο σησαμοειδές οστό του ανθρωπίνου σώματος. Η λειτουργία της είναι πολύ σημαντική καθώς συμμετέχει στον εκτατικό μηχανισμό του γόνατος και καθορίζει ως εκ τούτου τη δυνατότητα έκτασης του γόνατος. Αρθρώνεται με την μηριαία τροχιλία, αποτελώντας τμήμα της άρθρωσης του γόνατος. Στο οπίσθιο τμήμα της, δηλαδή στην αρθρική της επιφάνεια, καλύπτεται με αρθρικό χόνδρο. Ο χόνδρος αυτός μπορεί να εμφανίσει βλάβες και να οδηγήσει στην εμφάνιση πρόσθιου πόνου στο γόνατο. Με τον ευρύ όρο χονδροπάθεια της επιγονατίδας γίνεται συνήθως αναφορά σε ένα σύνολο παθήσεων της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης.
Ανατομία επιγονατίδας
Η επιγονατίδα βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του γόνατος. Αποτελεί την κατάφυση του τένοντα του τετρακεφάλου και την έκφυση για τον επιγονατιδικού τένοντα, μαζί με τους οποίους συναποτελεί τον εκτατικό μηχανισμό του γόνατος.
Αρθρώνεται με την μηριαία τροχιλία συνιστώντας το 3ο διαμέρισμα της άρθρωσης του γόνατος, καθώς αυτή μπορεί ανατομικά να διαχωριστεί σε 3 διαμερίσματα:
- Έσω διαμέρισμα
- Έξω διαμέρισμα
- Επιγονατιδομηριαία άρθρωση
Η επιγονατίδα κινείται εντός της μηριαίας τροχιλίας, καθοδηγούμενη από τον επιγονατιδικό και τον τένοντα του τετρακεφάλου και σταθεροποιείται στη θέση αυτή από τους δύο αυτούς τένοντες σε συνδυασμό με τους καθεκτικούς συνδέσμους (έσω και έξω).
Χονχροπάθεια επιγονατίδας: Συμπτώματα
Οι παθολογίες της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης αποτελούν πολύ συχνό αίτιο πόνου στο γόνατο, ιδιαίτερα για νέες και μέσες ηλικίες ασθενών. Ο πόνος εμφανίζεται κατά κανόνα σταδιακά, αν και σε ορισμένες πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκύψει και ως αποτέλεσμα κάποιου τραυματισμού. Εντοπίζεται χαρακτηριστικά στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος και είναι κατά κανόνα ήπιας ή μέτριας έντασης, μπορεί όμως να είναι αρκετά ενοχλητικός. Εμφανίζεται κατά κανόνα κατά τη δραστηριότητα και ιδίως κατά το ανέβασμα σκάλας, το βαθύ κάθισμα, την έγερση από καθιστή θέση, κ.ά. Συνήθως ξεκινά με την έναρξη της κίνησης, υποχωρεί όσο αυτή συνεχίζει και επανέρχεται μετά το πέρας της δραστηριότητας. Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, ενδέχεται να εμφανιστεί και σε ηρεμία ή και το βράδυ.
Ο πόνος σπάνια μπορεί να συνδυαστεί με οίδημα του γόνατος.
Χονδροπάθεια επιγονατίδας: Διάγνωση
Όπως άλλωστε σε οποιαδήποτε πάθηση, το ιστορικό του ασθενούς και η προσεκτική κλινική εξέταση μπορούν κάλλιστα να καθοδηγήσουν τον ορθοπεδικό στη διάγνωση του συνδρόμου της επιγονατιδομηριαίας ευαισθησίας. Η περαιτέρω διερεύνηση του ακριβούς αιτίου του πόνου απαιτεί συνδυασμό απεικονιστικών εξετάσεων.
Οι εξετάσεις που μπορεί να χρειαστούν είναι:
- Οι ακτινογραφίες του γόνατος σε απλές και ειδικές προβολές
- Η αξονική τομογραφία
- Η μαγνητική τομογραφία είναι
Επιμέρους παθολογία της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης
Το σύνηθες εύρημα μετά από μια μαγνητική τομογραφία σε περιπτώσεις επιγονατιδομηριαίας ευαισθησίας είναι κάποια χόνδρινη βλάβη στο χόνδρο της επιγονατίδας και συλλογή υγρού κάτω από αυτήν. Αυτά τα ευρήματα είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιας δυσλειτουργίας της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης. Τα συνηθέστερα αίτια είναι:
- Τραυματισμός
- Αστάθεια της επιγονατίδας
- Προηγούμενο επεισόδιο εξαρθρήματος της επιγονατίδας
- Κακή ευθυγράμμιση της επιγονατίδας στην μηριαία τροχιλία («Σύνδρομο έξω υπερπίεσης της επιγονατίδας» – “Lateral Compression Patellar Syndrome”)
Αντιμετώπιση της χονδροπάθειας επιγονατίδας
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση έχει ως βασική προϋπόθεση το να είναι στοχευμένη. Βασικό στάδιο λοιπόν στον καθορισμό του τρόπου αντιμετώπισης είναι η ακριβής διάγνωση και εξακρίβωση του αιτίου του πόνου.
Συντηρητική αντιμετώπιση
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συντηρητική αντιμετώπιση αρκεί για να επιλύσει ή να μετριάσει σημαντικά το πρόβλημα. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, διάφορους ειδικούς νάρθηκες, φυσιοθεραπεία και εγχύσεις.
Σε αρκετές περιπτώσεις επιγονατιδομηριαίας ευαισθησίας έχει καλά αποτελέσματα η χρήση αυτόλογων αιμοποιητικών κυττάρων, της μεθόδου PRP (Platelet Rich Plasma)
Χειρουργική αντιμετώπιση
Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, καθώς και σε εκείνες όπου αποτυγχάνει η συντηρητική θεραπεία, το χειρουργείο είναι η ενδεδειγμένη προσέγγιση. Ανάλογα με την επιμέρους παθολογία της επιγονατιδομηριαίας, μπορεί να απαιτηθεί διαφορετικός τύπος επέμβασης. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορούν να εφαρμοστούν αποκλειστικά αρθροσκοπικές τεχνικές. Υπάρχουν όμως και ασθενείς στους οποίους απαιτείται ανοικτό χειρουργείο, στο οποίο μπορεί να συμπεριληφθεί τενοντομεταφορά, ανακατασκευή συνδέσμων ή/και οστεοτομία και οστεομεταφορά.
Οι παθήσεις της άρθρωσης του γόνατος και του ισχίου αποτελούν αντικείμενο εξαιρετικού ενδιαφέροντος το ορθοπεδικού Χειρουργού Δρ. Χρήστου Βώττη. Ο Ιατρός κατέχει σημαντική εμπειρία και ιδιαίτερη εκπαίδευση στο πεδίο της Επανορθωτικής Χειρουργικής Ισχίου & Γόνατος. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του για επίλυση αποριών σχετικά με οποιοδήποτε ορθοπεδικό ζήτημα αντιμετωπίζετε.
